Thấy có cái gì đó nhột nhạt, cô quay người sang trái, một tên con trai cầm máy ảnh chĩa về phía cô và bấm máy. Ly giữ nguyên nụ cười, tiến đến.
Ly giở tờ bản đồ to tướng trải ra sàn gỗ. Xem nào, lên thư viện ngồi cho qua những ngày nghèo đói hay cứ vứt tiền ra ngồi cà phê cho bõ ngắm phố phường. Dù gì thì cũng cứ xách xe ra đường đã. Bụi bặm làm tàn phai nhan sắc à, hay xăng lên giá khiến túi tiền cứ èo uột mãi, cũng cứ phải xách xe ra đường cái đã.
Nhìn ngắm những cửa hàng lấp lánh mời gọi, hay đơn giản nhìn mấy hàng cây ven đường xanh mướt lá, Ly dừng lại ở rạp phim. Hôm nay có phim hay lắm, dù sao sống là hưởng thụ mà. Ly gửi xe rồi bước lững thững lên sảnh xếp hàng mua vé. Thời tiết tưng tửng làm cô nàng thường ngày vốn tưng tửng càng phớt đời hơn. Việc gì phải vội vã, việc gì phải đúng mực. Mọi chuẩn mực hay quy phạm đều là rào cản, ta nên hưởng thụ cuộc sống theo cách của riêng ta thôi.
Vẫn chưa tới giờ chiếu, Ly cắn răng gọi một ly sinh tố ngồi chờ. Từ bao giờ mình lại hợp và có hứng thú với những thứ bóng bẩy như thế này. Tầng 2 rạp phim có những ô kính sạch bong và sàn nhà lấp loáng. Từng tốp người, ăn mặc chải chuốt gọn gàng đợi chờ nhau đang hí húi xếp hàng, hoặc cười đùa gì đó ầm ĩ. Nhìn ra ngoài đường.
Chợt Ly hình dung cái hộp kính vô hình nhưng bóng bẩy vẫn đang hút người ta vào trong đó. Một lộ trình nhất định, dù là vào lúc này hay lúc khác, dù vô tình hay biết mình cố ý, như Ly, mọi người vẫn đang bị những tấm poster nhiều màu sặc sỡ mời gọi, bước vào trong này. Tất cả đều theo một trật tự không cần ai đoán biết.
Tự dưng ý nghĩ đó chợt đến, bộ phim hay nhưng giảm đi bao phần thú vị, khi mà nghĩ mình chỉ là một phần trong toan tính kiếm lời của cả một guồng máy nào đó. Ly rà rà xe trên đường, rồi quặt luôn ra sông.
Nhìn thảm ngũ cốc dày đặc, Ly chợt tự hỏi không biết bao giờ thì người ta sẽ trồng cả một cánh đồng hoa ở bãi bồi giữa sông phi lợi nhuận. Bật cười vì ý nghĩ ngây ngô và có lẽ là không bao giờ, Ly tự giễu mình dở hơi.
Thấy có cái gì đó nhột nhạt, cô quay người sang trái, một tên con trai cầm máy ảnh chĩa về phía cô và bấm máy. Ly giữ nguyên nụ cười, tiến đến. Hắn ta bỏ máy xuống, cười thân thiện, làm quen.
- Tớ là sinh viên Kiến trúc, nhưng mê chụp ảnh. Có khi hôm nay tớ gặp may rồi. Nhờ được cậu làm mẫu thì đẹp.
- Không cậu ạ - Ly hì hì đáp thẳng.
Tên con trai không có ý định bỏ cuộc. Hắn giơ cả thẻ sinh viên và chứng minh nhân dân cho Ly xem để đảm bảo về tư cách. Cuối cùng Ly đồng ý cho chụp vài kiểu. Cậu trai bắt chuyện rồi lên giọng:
- Em học ngành gì?
- Cũng là nghệ thuật. – Ly tinh nghịch – Tớ học vẽ vời. Vẽ mấy thứ lung tung.
- Lên cầu tìm cảm hứng hả?
- Không. Lên cầu chơi.
- Em vẽ nhiều chưa?
- Chưa ạ, chủ yếu là đang tập vẽ đồ vật, con vật thôi, chưa gọi là sáng tác được ấy à.
- Thế đang tập vẽ con gì thế?
- Con bướm.
Ly nói rồi vạch tay áo phông dài lên, khoe hình một con bướm cách điệu trên cổ tay nhỏ nhắn. Người đối diện hơi chựng lại giây lát, rồi xin phép chụp cả hình cổ tay trần đó.
- Chỉ là mực thôi mà, mẹ tớ kêu hoài – Cô mẫu lúc ấy đang ngồi xoài dưới đường ray tàu chạy giữa cầu, tỏ vẻ ngao ngán, rồi lại cười khanh khách.
- Anh thấy đẹp mà. Em học năm mấy rồi?
- Năm nhất. Nhưng em đang tích cóp tiền để đi du lịch. Bao giờ đủ sẽ nghỉ học để đi. Đi nhiều nơi thấy được nhiều cảnh sẽ vẽ được nhiều hơn.
- À há – Tuấn mỉm cười khó hiểu.
Ly nhoẻn miệng, đổi nhân xưng mà không biết – Chẳng phải anh đi học kiến trúc vì anh thích hay sao, anh đi chụp ảnh vì anh thích hay sao. Em tin là con bướm ở Arizona hẳn khác với con bướm ở vườn hoa ở công viên thành phố này.
- Sau này công ty em làm không thích những con bướm thì sao? Họ yêu cầu em vẽ những thứ kiểu như tối đa hoá doanh thu và tối thiểu hoá chi phí thì sao?
- Điều đó mặc định trong đầu anh à, cố sống cố chết được tấm bằng ưu, rồi apply vào một công ty lớn, nhiều tiền. Chắc sau đó là lấy vợ sinh con và chết già.
Tên con trai bụm mặt lại như một ông già. Ly cười khoái trá.
- Abracadabra. – Cô chỉ tay về phía anh – giống như em vừa biến anh thành một cái chổi xụ mặt vậy.
Hắn lắc đầu cười – Em có vẻ thích bay nhảy. Nhưng rồi sẽ nghĩ lại cô bé ạ.
Rồi hắn hỏi Ly muốn đi đâu đó uống nước để cảm ơn không. Ly từ chối, không thích những cách kết nối màu mè. Cô phóng xe đi mất.
***
Hương lặng lẽ thu xếp nốt đống tài liệu trên bàn. Xuống xem xét lobby xem nhân viên đã dọn dẹp xong chuẩn bị đóng ca chưa. Cô nhắn 1 tin cho Tuấn hỏi han tình hình ngày hôm nay rồi chúc anh ngủ ngon. Ngày hôm nay quả là dài, thời tiết mát mẻ nhiều người ra đường. Quán đông hẳn lên. Làm manager nhiều khi phải đứng quầy thế chỗ cho nhân viên chạy đi chạy lại. Mệt. Cô trả lời tin nhắn của bạn trai. Em chỉ muốn nằm ngủ ngay bây giờ. Thêm vài tin nhắn chia sẻ niềm vui chụp ảnh phù phiếm của anh, Hương phóng xe về nhà, lên giường trùm chăn ngủ luôn.
***
Tuấn chưa ngủ. Mẩu chuyện với cô bé dễ thương chiều nay chợt vang vang. Muốn thấy lại hình con bướm kỳ quặc đó, anh phi xe đến nhà thằng bạn thân trong đêm. Lôi cuộn phim mới sáng nay chụp ra tráng rửa khẩn cấp. Huy nhìn anh lộ liễu:
- Sao? Hàng ngon à?
Tuấn chẳng biết nói thế nào, “Rồi, mày cứ chờ thì biết, ảnh đẹp”.
Trong khung hình hiện ra một cô gái nhỏ nhắn, tóc ngắn, quần áo bình thường, ngố với phông, giày bệt. Không có gì nổi bật, khác với những gì Huy nghĩ, không vòng vèo diêm dúa. Cô bé này thoáng qua là lẫn vào đám đông. Nhưng khung hình đầu tiên zoom luôn vào gương mặt nhìn nghiêng ấy, bé có đôi mắt biết cười, vài sợi tóc ngắn bay bay. Trong khoảnh khắc, Huy tin rằng mình cũng đang nhìn thấy điều tuyệt đẹp trong mắt bé đang nhìn. Huy quay sang:
- Mày chộp được phải không. Tao cá bé này không phải mẫu chuyên.
- Ừ vô tình thôi, tao chụp xong mới bị phát hiện.
- Bé nói gì không?
- Tao năn nỉ mãi mới cho chụp mấy bức nữa.
- Không xin số liên lạc à?
- Ừ nhỉ - Tuấn ngẩn người nhìn vào hình em treo trên dây, giữa cây cầu trơ xương trong một ngày gió.
***
Cuối tuần, như bao cuối tuần khác, Tuấn hẹn gặp Hương, chở cô đi lòng vòng phố cổ, đi xem phim, đến vài nơi mà cậu thấy đẹp. Hương không hẳn là mẫu đa số trong các bức ảnh của cậu. Cậu chụp rất ngẫu hứng, ít khi chụp phong cảnh để tôn con người lên mà chỉ bấm máy khi chợt thấy con người cũng chỉ là một thực thể nào đó tồn tại trong khung hình, cũng bất động như những đồ vật xung quanh.
Lần này Hương mặc chân váy hoa chấm gối, đi giày cao, trang điểm nhẹ. Tuấn cũng phải ngỡ ngàng, trông cô thực sự xinh đẹp và chuẩn mực. Hương nói cậu cho cô lên cầu chụp ảnh. Hôm ấy trời không gió, chỉ có nắng nhẹ, màu vàng nhạt của chiếc váy Hương mặc nổi bật và tương phản với sự khô cứng nứt nẻ của cây cầu sắt. Quả là một khuôn hình đẹp và một người mẫu tuyệt vời.
Là một tiểu thư giàu có, nhưng Hương vừa đi học vừa làm manager cho một cửa hàng đồ ăn nhanh, cô gái của cậu đang tiến những bước rất dễ dàng và bình thản trong cuộc sống. Mọi thứ dường như được viết trước lên một tờ giấy, rằng cậu sẽ xin thực tập ở một công ty thiết kế nào đó, sẽ đi đủ hành trình ổn định công việc và sau đó là gia đình. Dĩ nhiên là với Hương, em không có gì đáng chê trách.
Rồi bất chợt. ý nghĩ vụt bay qua như 1 cánh chim. Cậu nghĩ đến cô bé nhỏ nhắn chiều ngày hôm trước. Và cậu nhìn thấy sự tẻ nhạt trong chính những gì mình đang làm. Thấy cây cầu sắt nín lặng trăm năm này đơn điệu. Thấy ngay cả sự mềm mại của chân váy bay bay kia cũng vẫn mang vẻ nhạt nhoà. Thấy ánh nắng vàng cũng tẻ nhạt. Thấy sự ồn ào của xe cộ cũng tự dưng vẫn chỉ là những vòng quay lặp lại của những tạp âm ồn ã. Và nhàm chán...
Cuộc sống cứ vòng đi vòng lại, lặp đi lặp lại qua từng ngày cậu thức dậy, nhắn tin, đi học, rồi đi làm thêm, những bài vẽ, nhắn tin, rồi lại đi ngủ. Hương nhăn mày, vẻ lơ đễnh của cậu không qua được mắt cô. Cô hỏi han cậu cẩn thận, chu đáo như vẫn vậy. Cậu chụp mấy bức nữa rồi mang Hương rời khỏi đó. Rời xa chấm nhức nhối đang lớn dần lên bên trong.
Họ vào một quán ăn quen, gọi những món mà Hương nói cậu vẫn thích ăn. Ừ đúng, có khi Hương nói thế thì là thế. Bởi vì hôm nay thấy chúng nhạt miệng kinh khủng. Hương kể sơ qua về việc làm manager ở quán, việc học hành trên lớp thỉnh thoảng phải cúp cua vì công việc đòi hỏi. Việc mấy hội thảo về nghệ thuật, kiến trúc trong tuần tới mà Tuấn nên đi, rồi nhắc cậu ăn uống cẩn thận. Cậu chăm chú nghe, và chăm chú ăn. Đáp lại vài câu như thường ngày tin nhắn.
Một lát, Hương vào nhà vệ sinh. Cậu ngồi thừ người. Lặng lẽ nghĩ. Ừ, ngày mai, lại một tuần mới, Hương lại có việc của Hương, cậu lại có cuộc sống của cậu. Họ yêu nhau 3 năm rồi. Luôn luôn như vậy. Trong tuần không gặp nhau, sợ ảnh hưởng công việc và học hành, cuối tuần đi tới những nơi quen thuộc, hưởng cảm giác bình an.
Bấy lâu nay, chưa bao giờ cậu suy nghĩ xem đó có là điều bình thường hay không nữa. Giống như có một bàn tay đã mặc định việc cậu đi học, làm thêm, và chụp ảnh. Chụp ảnh, phải rồi. Tuấn lại nghĩ tới cô bé trên cầu.
Hôm đó họ về nhà sớm. Tuấn nói vẫn còn bài vẽ chưa kịp hoàn thành. Hương cũng đồng ý, mai cô phải đến sớm mở ca làm. Trước khi ngủ, Hương vẫn mở máy nhắn tin chúc cậu ngủ ngon, nhớ đắp chăn ấm, đêm hơi lạnh. Tuấn đọc qua tin nhắn một lần, rồi tắt máy.
Cậu bật điện, lôi bài vẽ ra vẽ nốt. Không hiểu nổi, mẩu chuyện với Hương hiện ra lộn xộn trong đầu, hình Hương đứng trên cây cầu, rồi đường ray han gỉ, rồi nắng, gió, rồi… Tuấn lôi xấp hình cô bé trên cầu ra xem. Khung hình đầu tiên, lúc ấy gió nổi, cậu đang chĩa ống kính lung tung xem góc nào đẹp, thì bắt được hình em.
Em đứng bám tay vào thành cầu, nhìn ra bãi ngô xanh ngắt. Chẳng hiểu em nhìn thấy điều gì thú vị ngoài sự ấm no đủ đầy cố hữu, nhưng cậu biết phải zoom vào cận cảnh khuôn mặt đó. Trong em có cái gì đó thảnh thơi, phơi phới và phiêu du như một cơn gió mát lành. Những cô gái bị chính những giá trị vật chất kỳ ảo đánh lừa. Và quá để ý đến đường may của một chiếc váy, họ hoàn toàn không có được sự thô mộc giản dị của em.
Nhìn vào mắt em, mà Tuấn thấy được bãi ngô mướt xanh phía dưới, cả đường chân trời có mây che hồng nhạt xa xa, nghe được cả tiếng gió rít qua những thanh sắt, thậm chí cảm nhận cả tiếng trở mình của cây cầu già cỗi. Em nhìn cuộc đời dưới lăng kính đầy màu sắc, đầy tươi mới và khác lạ.
Tự em diễn tả được cái tinh tế mà những cô mẫu khác phải dùng lớp vỏ hào nhoáng và đắt tiền khoác lên người mới phô diễn ra đôi chút. Như cánh bướm kỳ dị chập chờn trên cổ tay mảnh khảnh, như một thiên thần chỉ khẽ vẫy cánh là có thể bay lên khỏi mặt đất, thoát khỏi đường ray cũ kỹ mòn mỏi của cuộc sống.
Và khi sức sống của em chạm tới cậu, cậu chợt nhận ra rằng cảm giác tuyệt vời ấy chỉ đơn giản là ý thức được rằng mình vẫn đang hít thở không khí trong lành của thiên nhiên tinh sạch, vẫn được nhìn thấy ánh mặt trời phản chiếu trên ống kính quang học tím ngắt lơ đễnh trên tay, vẫn còn những con đường quá dài và quá đỗi chông gai phía trước.
***
Mất thêm gần một tuần để Tuấn nghỉ công việc làm thêm ở quán café. Năm nay là năm cuối. Cậu nộp đơn xin học bổng của một trường nước ngoài. Cậu quyết định học cao hơn và dành phần thời gian còn lại để chuẩn bị cho một chuyến đi thật xa.
Cậu chia tay Hương.
Lúc ấy, nhìn vào mắt Hương, thấy có gì đó xa xôi dội lên trong đáy mắt đen thẫm, trộn lẫn sự ngỡ ngàng của một người tưởng rằng mình nhắm mắt cũng có thể đi hết con đường lại vừa bước hụt chân xuống vách đá. Nhưng những đám mây tụ lại rồi tan vỡ rất nhanh trong mắt Hương. Giống như em đã từng mơ hồ cảm nhận được điều này.
Em trở lại làm cô tiểu thư giàu có và bình thản. Em nói không muốn ngăn cản anh. Mình vẫn có thể giúp đỡ nhau nếu anh cần. Tuấn đồng ý. Nhưng Tuấn biết Hương sẽ không hiểu được điều gì đang xảy ra với cậu. Điều mà cô bé tóc ngắn có hình vẽ con bướm tinh quái trên cổ tay trái ấy vừa chỉ ra. Rằng cuộc sống sẽ thật mòn mỏi và cũ kỹ nếu ta hài lòng với nó. Rằng tuổi trẻ chỉ đi qua đúng một lần cho những điều lớn lao.
Cậu muốn từ giờ sẽ sống cho mình, cho hiện tại, chứ không phải cho một điều mơ hồ nào đó phía xa xa chưa định hình nổi ngoài hai chữ bình an.